Varkensstallen maken plaats voor kleinschalige zonne-energieopwekking

Gedeputeerde Jan van der Meer van de provincie Gelderland heeft samen met Janine Kock, wethouder in de Oude IJsselstreek de kleinschalige zonneweide bij Wijngoed Montferland geopend.  

Tussen nu en 2030 zullen alleen al in de Achterhoek naar verwachting zo’n 1.500 boeren gaan stoppen met hun bedrijf. Onder hen zijn veel oudere boeren die geen opvolger hebben. Het programma ‘Zon op Erf’ van Agem in samenwerking met provincie Gelderland, draagt een oplossing aan voor de huidige uitdagingen van stoppende agrariërs. Duurzame energieopwekking wordt gecombineerd met concrete bedrijfsoplossingen voor stoppende agrariërs. Daarmee neemt de regio een flinke stap richting de ambitie om in 2030 energieneutraal te zijn en dient het project daarnaast als nieuw duurzaam verdienmodel voor boeren. Het biedt hen de kans om (gedeeltelijk) de transitie te maken van voedselproducent naar energieproducent.

Van varkensboer naar zonneboer
Wijnboer Leon Masselink is één van de boeren die aan het project heeft deelgenomen. Masselink had tot eind jaren 90 een bedrijf met 250 zeugen en 2.000 vleesvarkens. Een flink bedrijf, maar op de lange termijn bezien toch te klein. Als hij tot de blijvers in zijn sector wilde behoren, zou hij moeten opschalen. Hij koos een andere weg. Masselink begon zich te richten op de productie van wijn. Maar op zijn erf stonden nog wel acht varkensschuren waarvan er zes onbenut en leeg waren. De afgelopen maanden is hij druk bezig geweest met het slopen en saneren van deze oude schuren en overige opstallen met astbestdaken. Op deze plek verrees vervolgens een kleinschalige zonneweide met 6.500 zonnepanelen waarmee in totaal 600 huishoudens van duurzame energie voorzien kunnen worden.

Bij een tweede agrariër in de Achterhoek, Patrick Schut zijn er circa 4.500 vierkante meter opstallen gesloopt. Hiervoor zijn er 6.600 zonnepanelen op het erf in Varsselder teruggeplaatst. Masselink en Schut zijn hierbij voorlopers in de Achterhoek, die deze duurzame omslag hebben gemaakt.

Versterken van de regio
“De omschakeling naar duurzame energie biedt kansen voor een andere economie, een meer groene economie. Agrariërs die geen opvolgers hebben of iets anders willen doen hebben de kans om energieleverancier te worden. Het mooiste is als ze dit doen samen met de omgeving bijvoorbeeld door financiële participaties en dat ze ervoor zorgen dat de zonnevelden mooi en goed in het landschap passen. Dit zonneveld laat goed zien hoe we baat kunnen hebben bij de omschakeling naar een meer duurzame wereld”, vertelt Jan van der Meer, gedeputeerde bij de provincie Gelderland. Van der Meer is onder andere verantwoordelijk voor de energietransitie.

“De Achterhoek wil in 2030 energieneutraal zijn en als gemeente steunen we daarom initiatiefnemers die zich inzetten voor de opwekking van duurzame energie. Dat geldt ook voor initiatieven in de agrarische sector. Met dit project waarin we samen met de provincie en de Agem optrekken, wordt niet alleen duurzame energie opgewekt, maar krijgen agrariërs ook de kans om met hun bedrijf een duurzame richting te kiezen. We zijn daarom ook trots op de families Schut en Masselink uit Oude IJsselstreek die deze stap gezet hebben”, aldus Janine Kock, wethouder energietransitie van gemeente Oude IJsselstreek.

Investeringsbijdrage beschikbaar
Uit de praktijk blijkt dat het programma financieel haalbaar is, afhankelijk van de situatie. Het financiële rendement voor de boer is voldoende, zowel bij een eigen investering als bij een kapitaalinjectie van een derde partij. Al zijn er tegelijkertijd nog wel hindernissen te nemen. Met name de sloop- en saneringskosten zijn nog een groot struikelblok. Daarvoor zou mogelijk een apart sloopfonds uitkomst kunnen bieden. Op dit moment is voor de struikelblokken meer onderzoek nodig om een grootschalige uitrol in de gehele Achterhoek mogelijk te maken. Provincie Gelderland stelt daarom nog voor twee agrariërs een zeer interessante investeringsbijdrage beschikbaar om het gehele proces van ontwikkeling tot aan realisatie te optimaliseren. Met deze opgedane kennis kan vervolgens een uitrol in de gehele Achterhoek en Nederland mogelijk worden. Agrariërs, die er net zoals Masselink en Schut, gebruik van willen maken, kunnen zich bij de Agem melden.