Magazines | Oost-Gelderland Business nr 5 2017

"Aanbesteden moet gewoon weer leuk worden"

Dat publieke aanbestedingen tot ergernissen en frustraties kunnen leiden bij opdrachtgevers (overheden) en opdrachtnemers (bedrijfsleven) is bekend. Uit een evaluatie van de Aanbestedingswet blijkt dat niet de wet zelf, maar de uitvoering ervan daar debet aan is. Hoe het tij te keren? Door elkaar op te zoeken en aan de slag te gaan met het project Beter Aanbesteden.

Landelijk wordt er door overheden voor 73 miljard euro ingekocht, waarvan circa 25 miljard euro door de gemeenten. Omgerekend is dit per gemeente circa 1.500 euro per inwoner per jaar. Omdat het om publiek geld gaat, moet dit budget transparant en in de beste prijs-kwaliteitverhouding worden ingezet. Tijd om met opdrachtgevers en opdrachtnemers in gesprek te gaan.

Beter Aanbesteden

Toenmalig minister Kamp van Economische Zaken heeft de handschoen opgepakt en het Project Beter Aanbesteden geïnitieerd. Landelijk aanjager Matthijs Huizing, voormalig Tweede Kamerlid voor de VVD, zei vorig jaar in Cobouw: "De narrigheid moet weg. We gaan de problemen in kaart brengen en liefst meteen een oplossing bieden. Boter bij de vis dus. Cultuur en gevoel pak je niet aan met regels." Een van de redenen om met Beter Aanbesteden te starten is dat het gebruik van de meervoudig onderhandse procedure, waarvoor vaak een paar lokale of regionale ondernemers worden uitgenodigd om een offerte te doen, sterk is toegenomen. Gemeenten werken in dit kader vaak met een 'uitnodigingsbeleid/groslijstensystematiek'. Het 'elkaar kennen' van opdrachtgevers en -nemers speelt dan een steeds belangrijkere rol.

Kansen en uitdagingen

De werelden van opdrachtgevers en opdrachtnemers liggen soms dichter bij elkaar dan gedacht. Herkenning was er op allerlei thema's: uniformering van inkoopvoorwaarden en inkoopbeleid, gunnen op basis van kwaliteit, invulling Social Return on Investment (SROI) uitnodigingsbeleid/groslijsten, "weet wat er te koop is, ken elkaar", heb begrip voor elkaars rol, benut bestaande mogelijkheden om de markt uit te dagen, communiceer.

Een van de uitdagingen ligt bij de verschillen in beeldvorming over het aanbestedingsproces tussen opdrachtgevers en opdrachtnemers. Voor opdrachtgevers is aanbesteden omgeven door veel wet- en regelgeving, waardoor zij weinig flexibiliteit ervaren. Bij opdrachtnemers overheerst het beeld van het onnodig moeten aanleveren van allerlei stukken en antwoorden op allerlei vragen bij deelname aan de aanbesteding. En liefst geen dichtgetimmerde bestekken, maar ondernemers uitdagen om innovatief en creatief te zijn. In de Achterhoek zijn we bijvoorbeeld met Bouwend Nederland in overleg om knelpunten te bespreken en gezamenlijk te werken aan een goed aanbestedingsbeleid. Of, zoals een aannemer onlangs zei: "Aanbesteden moet gewoon weer leuk worden."

Marktdagen in de Achterhoek

Het verbeteren van kennis en kennisuitwisseling kan alleen worden bewerkstelligd door opdrachtgevers en opdrachtnemers bij elkaar te brengen. In Oost-Nederland worden regionale marktdagen georganiseerd onder het motto: kennis opdoen, kennis delen en kennismaken. De samenwerking tussen VNO-NCW Midden/MKB-Nederland Midden, diverse brancheverenigingen en de gemeenten is hierbij van groot belang. Het doel van de marktdagen is over diverse punten rond aanbesteden in gesprek te gaan. In de Achterhoek zijn al enkele succesvolle marktdagen georganiseerd. "De reacties van zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers zijn zeer positief te noemen, we gaan er dus zeker mee door", aldus Wilma Elbertsen, regiomanager VNO-NCW Achterhoek.

Wilma Elbertsen, regiomanager VNO-NCW Achterhoek

Hans Bakker, regiomanager MKB-Nederland Midden

delen: