Interview Martine Zuil: commercieel directeur De Graafschap staat haar mannetje
Tekst: Steve Oosterkamp Fotografie Marcel Krijgsman
"Ik was op slag verliefd", blikt Zuil terug op haar eerste aanraking met De Vijverberg. Ze begon haar carrière bij mediabedrijf Reed Business. Tussen 1989 en 2006 klom ze er op van stagiair tot hoofdredacteur. In die periode maakte ze kennis met De Graafschap, waar Reed Business sponsorde. "Het voelde als familie. Een warm bad. Ik sprak met iedereen, van bestuurders tot spelers en kon overal komen. Heel anders dan bij Feyenoord, waar ik gewoon een van de vele supporters was."
Het bleek het begin van een perfecte match en Zuil groeide uit tot een bekend gezicht bij De Graafschap. Toch zou het nog jaren duren, voordat ze zich in de zomer van 2015 officieel verbond aan de Superboeren. In de tussentijd verbreedde ze haar horizon en bouwde ze aan een indrukwekkend netwerk. Allerlei facetten van het ondernemerschap leerde ze kennen. Werken vanuit een eenmanszaak als marketeer met tal van opdrachtgevers, samen met een compagnon een eigen uitgeverij oprichten en uiteindelijk weer terugkeren in loondienst. Bij haar favoriete club in Doetinchem.
Female touch
Het draaiende houden van haar eigen uitgeverij deed Zuil van 2006 tot 2009. Onder de naam Basta Publishers richtte ze zich op vakbladen en online platforms voor transport en logistiek. Een sector waar vrouwen absoluut in de minderheid zijn, maar die toch onvergelijkbaar is met het mannenbolwerk in de voetballerij. Tussen de kerels voelt ze zich ook op De Vijverberg als een vis in het water. "Mannen zijn heel straight. Bot, soms. Daar houd ik wel van. Vrouwen zoeken wat meer de nuance. De verfijning. Ik vind het mooi om daar een beetje mee te spelen. Kijken wat een female touch doet in zo'n mannenbolwerk."
De vrouwelijke touch is volgens Zuil een waardevolle toevoeging in de top van een voetbalclub. "Je ziet dat vrouwen een andere sfeer met zich mee brengen. Mannen zijn wat voorzichter met ze. Passen beter op hun woorden." Die filosofie trekt De Graafschap zelfs door tot de rand van het veld. De club koos ervoor om op de tribune meer vrouwelijke stewards in te zetten. Uit de kluiten gewassen kerels die er vroeger stonden maakten plaats. Zuil: "Een bewuste keuze. Al is de situatie op de tribune natuurlijk wel anders dan in bestuurlijke kring. Op de tribune zit de adrenaline. De emotie. Plaats daar een vrouwelijke steward en de fans gedragen zich netter."
Rollercoaster
De emotie en adrenaline van het supportersvak, houdt Zuil buiten de bestuurskamer. Toch gingen zij en de andere directieleden van De Graafschap door een emotionele rollercoaster in 2016. FC Twente verloor de licentie en de Superboeren leken zich te handhaven in de Eredivisie. Het liep anders. Na vele weken van onzekerheid en een spraakmakende rechtzaak degradeerde De Graafschap alsnog. Het zijn de moeilijkste momenten voor supporters en bestuurders, iets wat Zuil allebei is. "We vliegen in Doetinchem nog al eens heen en weer tussen Eredivisie en Jupiler League. Maar die dagen waarop je degradeert? De periode erna. Dat snijdt recht door je supportershart. Des te mooier zijn dan weer de momenten waarop het wel lukt. Met z'n allen ga je door slechte tijden en met z'n allen beleef je ook de hoogtepunten. De promotiewedstrijden zijn natuurlijk fantastisch. Al voelt eigenlijk iedere thuiswedstrijd als een soort boerenbruiloft."
Van die boerenbruiloften hoopt Zuil er nog heel wat als bestuurder mee te maken. Als het aan haar ligt, komt ze in de toekomst dan wel wat vaker een vrouw tegen in de directie bij de tegenstander. "Dat zou misschien wel goed zijn. Dat er wat meer vrouwen in topfuncties aan de slag gaan bij voetbalclubs. Bij KNVB-bijeenkomsten zit ik alleen maar tussen kerels. Stiekem ook wel leuk. Maar meer vrouwen erbij zou wat luchtigheid en schwung geven. Allemaal mannen in een organisatie is hartstikke leuk, maar allemaal mannen met een paar vrouwen ertussen? Dat is nét wat leuker."
Glazen plafond
En het is heel goed mogelijk. Zuil bewijst dat het kan en van een glazen plafond heeft ze in haar carrière nooit iets gemerkt. Ook niet in de voetballerij. "Daar ben je zelf bij als vrouw. Dat vrouwen er meer voor moeten doen dan mannen om hetzelfde te bereiken? Geloof ik niet. Als je maar hard werkt, slim bent in je keuzes en de juiste mensen om je heen verzamelt. Dan kom je er echt wel."
Bij De Graafschap is Zuil overigens niet de eerste vrouw die het ver heeft geschopt. Clémence Ross bekleedde tussen 2010 en 2012 de voorzittersrol in Doetinchem. Ze was daarmee de eerste dame aan het roer van een Nederlandse eredivisieclub. Voor vrouwen die in de voetsporen willen treden van Ross en Zuil heeft de huidige commercieel directeur nog wel een advies. "Wees gewoon jezelf. Ga niet té geforceerd mee met het mannengeweld, maar hang ook niet alleen maar het vrouwtje uit. Je moet wel van je af kunnen bijten. Een antwoord klaar hebben. En je moet er mee om kunnen gaan. Die voetbalhumor. Grappen, grollen, echt die mannendingen. Een opmerkinkje links of rechts, daar moet je tegen kunnen."
DE VIJVERBERG MAAKT ZICH OP VOOR HET EK VROUWENVOETBAL
Het stadion van De Graafschap is komende zomer het decor van vier groepswedstrijden én een kwartfinaleduel. Zuil: "Een heel leuk evenement voor ons als De Graafschap. Al wordt het wel even heel wat anders dan het Superboerenvoetbal dat hier normaal gespeeld wordt. We hopen dat het Nederlands elftal in 'onze' kwartfinale staat. Dan zal het hier goed vol zitten."