Nieuws
De Achterhoek legt rode loper uit voor goede huisvesting arbeidsmigranten
Koen Mentink, managing director van Hittech Bihca BV, werkt als één van de koplopers in het netwerk van 'sociale pioniers' - in samenwerking met provincie Gelderland - met statushouders die goed hun draai vinden op de werkvloer als bijvoorbeeld frezer of monteur.
Het is tijd om de rode loper uit te leggen voor arbeidsmigranten. We spreken met Norbert Berns, die voor 8RHK ambassadeurs aan de slag is om de huisvesting van buitenlandse werknemers in de Achterhoek structureel te regelen. "Zij zijn onmisbaar voor onze economie en verdienen net als ieder ander, goede huisvesting."
Tekst en foto: 8RHK ambassadeurs
In Nederland zijn arbeidsmigranten hard nodig om de economie draaiende te houden. Ook in de Achterhoek is een groot tekort aan personeel. In februari 2023 organiseerde 8RHK ambassadeurs een bijeenkomst met diverse gesprekpartners, van ondernemer tot uitzendorganisatie en overheid, om samen tot oplossingen te komen. Bestuurlijk trekker Bart Porskamp, boardlid 8RHK ambassadeurs en wethouder in gemeente Oost Gelre sprak toen uit voor een uniform, regionaal beleidskader en concrete projecten voor goede huisvesting van arbeidsmigranten in de hele Achterhoek te gaan. Norbert Berns: "Door de vergrijzing en het vertrek van jongeren uit de Achterhoek is er jaarlijks een tekort van zo'n 1.900 arbeidskrachten, meer dan waar de omliggende regio's mee te kampen hebben. Grote bedrijven, mkb, onderwijs, overheid en maatschappelijke organisaties: allemaal zijn ze naarstig op zoek naar geschoold personeel."
'Achterhoek eerste keuze'
"Buitenlandse werknemers maken al deel uit van de economie, ze zijn onmisbaar maar vaak ook onzichtbaar; je merkt nauwelijks dat ze echt in alle sectoren al aan het werk zijn", aldus Berns. "Wie uit het buitenland komt om hier te werken, verdient een fatsoenlijke plek om te wonen. Goede uitzendbureaus en professionele organisaties voor flexwerk weten dat, en regelen degelijke huisvesting, zoals bijvoorbeeld in Zevenaar en Doetinchem al gebeurt. In onze regio, waar we goed kunnen samenwerken tussen ondernemers en overheden zouden we dit prima moeten kunnen regelen met alle betrokkenen bij elkaar."
Drie soorten migranten
Woonruimte is er niet zomaar. Er is in Nederland immers een enorm woningtekort. Berns: "Het is een uitdaging om een goede plek te vinden voor de arbeidskrachten uit het buitenland. Maar het kán wel." Er zijn drie soorten arbeidsmigranten. Short stay, mensen die tot vier maanden blijven, mid stay, mensen die vier maanden tot twee jaar blijven en long stay, de mensen die in Nederland een bestaan willen opbouwen. "De eerste twee groepen zoeken een vorm van logies. Een nette, tijdelijke plek, waar je zo in kunt trekken en zo weer weg kunt, zoals een voormalig hotel. De tweede groep zoekt iets meer ruimte en mogelijkheden. De laatste groep zijn potentiële inwoners van de Achterhoek. Om ze bij te laten dragen aan de maatschappij moeten we ze de weg wijzen. Waar kun je Nederlands leren? Hoe zit dat met de zorgverzekering? Hoe schrijf je je in bij de woningbouwcorporatie? Je zou daar bijvoorbeeld een app voor kunnen ontwikkelen."
Oplossingen
Met name voor mensen die hier kort verblijven, is er een groot tekort aan woonruimte. "Als er problemen zijn met arbeidsmigranten, dan zijn dat meestal mensen uit de eerste groep. Ze verblijven in een slechte woning of worden slachtoffer van huisjesmelkers. Ook wonen er arbeidsmigranten in vakantieparken of net over de grens in Duitsland, omdat daar meer mogelijkheden zijn. Als we kiezen voor (semi)permanente oplossingen, ontstaat er ruimte voor kwaliteit van gebouwen en van beheer. Huisvesters willen graag weten wat hierin mogelijk is. Als we het in de Achterhoek goed aanpakken, worden zowel de internationale medewerkers als de mensen die in de omgeving wonen er beter van."
De aanpak
De Achterhoekse gemeenten hebben de intentie om goede woonruimte te realiseren voor arbeidsmigranten. In de praktijk zijn er nog wel hobbels om te nemen. "Iedere gemeente hanteert hierin een ander beleid," weet Berns. "Het 'hoe' van de aanpak moet anders. In de ene gemeente mogen buitenlandse werknemers niet en in de andere moeten ze bij voorkeur wel op het industrieterrein wonen. Dat kunnen we oplossen. We hebben als Achterhoek de ambitie om negentig procent van de arbeidsmigranten zelf te huisvesten. De overige tien procent woont verder weg of in Duitsland. De uitstraling van de Achterhoek moet zijn: kom hier werken!"
Samenwerking
Gemeenten, ondernemers, arbeidsorganisties, woningcorporaties, huisvesters, maatschappelijke organisaties en ondernemers kunnen samen de uitdaging aan gaan, volgens Berns. "In onze regio werken overheid, ondernemers en maatschappelijke organisaties al samen in de Achterhoek Raad, Board en zes Thematafels. We kunnen ook tot een goede aanpak komen voor de arbeidsmigranten, als we als keten de verantwoordelijkheid oppakken."